Πολύτιμοι λίθοι

Πολύτιμοι λίθοι είναι ορυκτά που χρησιμοποιούνται για κοσμήματα ή για το στολισμό αντικειμένων και πρέπει να ικανοποιούν ένα πλήθος κριτηρίων όπως, σπανιότητα, αντοχή στο χρόνο και στη διάβρωση κατά την ανθρώπινη επαφή και τα καλλυντικά (Fritsch & Rondeau, 2009).

Ένας Πολύτιμος Λίθος (gemstone, gem, jewel, precious stone) είναι ένας κρύσταλλος (ορυκτό), ο οποίος σε κομμένη και στιλβωμένη (γυαλισμένη) μορφή χρησιμοποιείται για τη δημιουργία κοσμημάτων ή άλλων διακοσμητικών. Στην κατηγορία των Πολύτιμων Λίθων ανήκουν και ορισμένα πετρώματα (π.χ. Lapis Lazuli) καθώς και ορισμένες οργανικές ενώσεις (π.χ. Κεχριμπάρι) ή άμορφες ανόργανες ενώσεις (π.χ. Αχάτης). Οι περισσότεροι πολύτιμοι λίθοι έχουν μεγάλη σκληρότητα, ωστόσο κάποια ορυκτά μικρότερης σκληρότητας χρησιμοποιούνται στην κοσμηματοποιΐα λόγω της λάμψης τους και άλλων φυσικών ιδιοτήτων τους που έχουν αισθητική αξία. Η σπανιότητα είναι επίσης ένα χαρακτηριστικό που αυξάνει την αξία τους (Γρίβα, 2015).

Το μεγαλύτερο Διαμάντι (αριστερά) που έχει βρεθεί (1905-Νότιος Αφρική). Το Διαμάντι Cullinan ζύγιζε 3106.75 καράτια, δηλαδή περίπου 621.35 γραμμάρια, πριν κοπεί σε 9 διαφορετικά κομμάτια γνωστά ως Cullinan I, Cullinan II (δεξιά) κλπ. Σήμερα, κοσμούν την κορώνα και το σκήπτρο της Αγγλικής Βασιλικής Οικογένειας.

Ημι-Πολύτιμοι Λίθοι

Η παραδοσιακή ταξινόμηση στη Δύση, που έχει καθιερωθεί από τους Αρχαίους Έλληνες, ξεκινά από τον διαχωρισμό Πολύτιμων και Ημι-Πολύτιμων Λίθων.

Πολύτιμοι Λίθοι θεωρούνται τα Διαμάντια, τα Ρουμπίνια, τα Ζαφείρια και τα Σμαράγδια, με αποτέλεσμα όλοι οι υπόλοιποι λίθοι να θεωρούνται Ημι-Πολύτιμοι.

Αυτή η διάκριση αντανακλά την σπανιότητα των αντίστοιχων λίθων αλλά και την ποιότητά τους. Ωστόσο, η παραδοσιακή αυτή διάκριση δεν αντανακλά πάντα την αξία του λίθου. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ο Γρανάτης ο οποίος, συνήθως, είναι ένας ερυθρός ημι-πολύτιμος λίθος και δεν είναι ακριβός, σε αντίθεση με τον πράσινο Γρανάτη που ονομάζεται Τσαβορίτης (ποικιλία γροσσουλάριου, με προσμίξεις βαναδίου και χρωμίου), ο οποίος μπορεί να είναι πολύ πιο ακριβός από ένα Σμαράγδι μεσαίας ποιότητας (Γρίβα, 2015).

Τσαβορίτης (αριστερά) και Σμαράγδι (δεξιά).

Οι πολύτιμοι λίθοι κατηγοριοποιούνται σε ομάδες, είδη και ποικιλίες.

Για παράδειγμα, το Ρουμπίνι είναι η κόκκινη ποικιλία του είδους Κορούνδιου, ενώ κάθε άλλο χρώμα του ίδιου είδους θεωρείται Ζαφείρι. Άλλο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η Βήρυλλος που ανάλογα με το χρώμα της ονομάζεται αντίστοιχα Σμαράγδι (πράσινο), Ακουαμαρίνα (μπλε), Ηλιόδωρο (κίτρινο) και Μοργκανίτης (ροζ).

Το Δωμάτιο του Μαλαχίτη στο Χειμερινό Παλάτι του Αγίου Πέτρου στη Ρωσία. Ο Μαλαχίτης (Ημι-Πολύτιμος Λίθος) είναι ένα πράσινο ορυκτό, ένυδρου ανθρακικού χαλκού Cu2(CO3)(OH)2.

Γεμολογία: Η μελέτη των Πολύτιμων και Ημι-Πολύτιμων λίθων.

Η Γεμολογία συγκαταλέγεται στις Γεωεπιστήμες και θεωρείται κλάδος της Ορυκτολογίας. Ασχολείται με την αναγνώριση των πολύτιμων-ημιπολύτιμων κρυστάλλων και τις τεχνικές προσδιορισμού και πιστοποίησης αυτών (Χρυσανθάκη, 2008). Ανάλογα με την προσέγγιση και το αντικείμενο μελέτης, η Γεμολογία αποτελεί τόπο συνάντησης πολλών επιστημών: φυσικές επιστήμες (γεωλογία/ορυκτολογία/κρυσταλλογραφία), τέχνη, ιστορία και αρχαιολογία (Bersani & Lottici, 2010).

Πολύτιμοι Λίθοι στην Ελλάδα.

Η Ελλάδα έχει μια εξαιρετική γεωλογική ιστορία που έχει προκαλέσει το σχηματισμό Πολύτιμων και Ημι-Πολύτιμων λίθων. Αυτοί οι λίθοι εντοπίζονται σε ζώνες skarn, σε υδροθερμικά κοιτάσματα μεταλλευμάτων, σε πετρώματα που έχουν υποστεί υψηλού βαθμού μεταμόρφωση και σε ιζήματα ποταμών. Στη Μακεδονία και στη Θράκη υπάρχουν αρκετές τέτοιες χαρακτηριστικές τοποθεσίες (Mέλφος, 2012).

Συγκεκριμένα:

• Αμέθυστος στη Θράκη (Κ. Νευροκόπι, Σάπες, Σουφλί)
• Καπνίας στη Θράκη (Κ. Νευροκόπι)
• Ρουμπίνια και Κυανίτης στη Θράκη (Παρανέστι)
• Αραγωνίτης, Ασβεστίτης, Βεζουβιανός, Γρανάτης, Ορεία Κρύσταλλος, Μαλαχίτης, στη Θράκη (Μαρώνεια)
• Ορεία Κρύσταλλος στη Θράκη (Κ. Βροντού)
• Mn-Ζοισίτης με Γρανάτες στη Θράκη (Πανόραμα)
• Ροδοχρωσίτης (Μεταλλεία Χαλκιδικής)
• Πράσινος Χαλαζίας (Σέριφος)
• Αδαμίτης, Αζουρίτης, Ανναβεργίτης, Αραγωνίτης, Γλαυκοκερινίτης, Μαλαχίτης, Σερπιερίτης (Λαύριο).

Ωστόσο, η εκμετάλλευση των παραπάνω ορυκτών δεν είναι εφικτή λόγω των δύσβατων θέσεων των εμφανίσεων, της μικρής τους έκτασης και της έλλειψης των εξειδικευμένων εργαστηρίων για την κατεργασία τους, όπως την κοπή, την βελτίωση της διαύγειας τους κ.ά.

Από αριστερά και δεξιόστροφα: Αμέθυστος από τις Σάπες του Ν. Ροδόπης, Ρουμπίνι από το Παρανέστι του Ν. Δράμας, Βεζουβιανός από τη Μαρώνεια Ν. Ροδόπης (Μέλφος, 2012).

Διαμάντι

Το διαμάντι (αρχ. ελληνικά αδάμας = αήττητος, ακατανίκητος, λόγω της μεγάλης σκληρότητάς του) ανήκει στην οικογένεια των αυτοφυών στοιχείων. Αποτελείται από καθαρό άνθρακα (C).

Σμαράγδι

Το σμαράγδι ή σμάραγδος είναι μια διαφανής, βαθυπράσινη παραλλαγή της βηρύλλου (Be3Al2Si6O18), της οποίας το χρώμα οφείλεται σε παρουσία βαναδίου και χρωμίου.

Ζαφείρι

Το ζαφείρι είναι ποικιλία του κορουνδίου (Al203).

Ρουμπίνι

Το ρουμπίνι είναι, επίσης, μια παραλλαγή του κορουνδίου με κόκκινο χρώμα λόγω της παρουσίας χρωμίου.

Τιρκουάζ

Το τιρκουάζ είναι αδιαφανές, γαλαζο-πράσινο ορυκτό, το οποίο είναι ένυδρο φωσφορικό άλας του αργιλίου και του χαλκού με χημικό τύπο [CuAl6(PO4)4(OH)84H2O].

Αμέθυστος

Ο αμέθυστος είναι ιώδης (χρώματος βιολετί ή μωβ) ποικιλία του ορυκτού χαλαζία (SiO2).

Ακουαμαρίνα

Η ακουαμαρίνα είναι μια γαλαζοπράσινη παραλλαγή της βηρύλλου. Το χρώμα της αποδίδεται στην ύπαρξη μικρών ποσοτήτων Fe+2 και το όνομα της σημαίνει θαλασσινό νερό.

Μάτι της Τίγρης

Το μάτι της τίγρης είναι μία ημιδιαφανής ποικιλία άμορφου SiO2 με χρυσοκίτρινο χρώμα. Το ενδιαφέρον χαρακτηριστικό αυτού του λίθου είναι ένας γραμμωτός ιριδισμός χρυσού και καφέ χρώματος.

Πολύτιμοι λίθοι

Ακολουθήστε μας στα Social Media

info@kosmimata.net

210 4976121

Εγγραφτείτε στο Newsletter μας